zondag 19 mei 2024

Weldenkende mensen


Het zijn spannende tijden,
in de Nederlandse politiek, dus wilde ik iets schrijven over het nieuwe kabinet dat ons boven het hoofd hangt. Maar gisteren las ik een stuk van Sheila Sitalsing, in de Volkskrant, dat een groot deel van mijn gedachten hierover weergeeft.

Sitalsing vraagt zich af hoe weldenkende mensen zich hebben kunnen laten vangen in 'de fuik van Wilders'. Ze doelt daarmee op de Kamerleden van de VVD en NSC, die unaniem akkoord gingen met het 'programakkoord', dat hun leiders hebben opgesteld, met de populistische PVV en BBB. Dat akkoord staat immers vol met onmogelijke plannen.

Sitalsing schrijft: 'Het zijn onuitvoerbare maatregelen, die bij rechtbanken zullen sneuvelen en de overlast zullen verergeren – en dat is precies de bedoeling. In de fuik van Wilders moeten problemen problemen blijven, anders hebben zijn kiezers geen reden meer om op hem te stemmen. In Wilders’ fuik heerst de illusiepolitiek van nepmaatregelen ten koste van de rechtsstaat en het democratisch ethos.'

Ze voorspelt dat, als Wilders zijn zin niet krijgt, hij de schuld zal schuiven op Brussel, D-66 rechters en links in het algemeen. Dat zal niemand verrassen, NSC-leider Omtzigt heeft al laten doorschemeren dat hij ook wel weet dat de asielplannen uit het akkoord niet haalbaar zijn. Waarom gaat hij dan toch in zee met PVV en BBB ?

Datzelfde kun je je afvragen over de VVD, die in dit akkoord een reeks van maatregelen en plannen gedwarsboomd ziet waar de partij zich, in de vorige coalitie, juist hard voor heeft gemaakt. Wat denkt de VVD te winnen met deelname aan een coalitie met Wilders ?

Het kan zijn dat men denkt dat het niet lang zal duren, die samenwerking met PVV en BBB. Verwachten we niet allemaal stilletjes dat het nieuwe kabinet snel uit elkaar zal spatten ? Een gammel akkoord, partijen die geen ervaring hebben, het lijkt een recept voor een snelle ondergang.

Het eerste kabinet onder leiding van Jan Peter Balkenende, dat in 2002 een samenwerking was tussen CDA, VVD en de populistische Lijst Pim Fortuyn, hield 9 maanden stand. Een latere samenwerking tussen CDA en VVD, met gedoogsteun van de PVV van Wilders, hield het in 2010 iets langer vol: 16 maanden. Dat was trouwens het eerste kabinet onder leiding van Mark Rutte.

Het lijkt dus waarschijnlijk dat het met dit nieuwe kabinet ook niet lang goed zal gaan. En dan ? Nieuwe verkiezingen en hopen op een betere uitslag ? Het kan de motivatie zijn achter de deelname van Omtzigt. Had niet iedereen meer standvastigheid verwacht van de man die zich eerder, als CDA-kamerlid, zo integer en onkreukbaar heeft betoond ?

Even een zijsprong: Eigenlijk wordt dat nieuwe kabinet weer een samenwerking tussen VVD en CDA. Wilders is een oud-VVD-er, Omtzigt en BBB-leider Van der Plas komen uit het CDA. Het is gewoon oude wijn in nieuwe, wat extremer vormgegeven, zakken.

Maar goed, dat terzijde. Zou het echt zo zijn dat VVD en NSC hopen op een snelle ondergang van de nieuwe coalitie en speculeren op winst in de volgende verkiezingen ? Het lijkt nogal cynisch, maar het zou een verklaring zijn voor de acties van de 'weldenkende' mensen.

Die eerdere kabinetten, Balkenende I en Rutte I, werden gevolgd door een gunstige uitslag voor de gevestigde partijen. CDA-er Balkenende kon daarna nog 3 keer een kabinet formeren, net als zijn opvolger VVD-er Rutte. Als Wilders de schuld van zijn mislukking op de linkse partijen schuift, moeten de traditionele middenpartijen daar wel garen bij spinnen.

Sitalsing besluit haar verhaal met de conclusie dat ons land afstevent op '...een onberekenbare overheid, die de grenzen van het betamelijke en de grenzen van de wet voortdurend opzoekt en probeert te overschrijden.'

Dat is natuurlijk niet best, maar het tragische is dat de wereld ondertussen gewoon verder draait. De opwarming van het klimaat gaat door, de afname van de biodiversiteit ook. Dat het komende kabinet eerst even stevig aan de rem gaat hangen en allerlei hoognodige maatregelen gaat stopzetten en terugdraaien is, voor een aantal politici, klaarblijkelijk geen bezwaar. Die 'weldenkende' mensen geven de voorrang aan politieke gokspelletjes.

Volkskrantabonnees kunnen het hele artikel van Sheila Sitalsing lezen op de website van de krant. 

 
De Strip is gemaakt door de Stripman zelf. Klik hier voor deel 1 van dit verhaal.
 
 
Klik hier voor deel 1 - deel 2 - deel 3 - deel 4 - deel 5 - deel 6 - deel 7 - deel 8 - deel 9 - deel 10 - deel 11 en deel 12 van het vorige verhaal.
 
Klik op de tekening voor een grotere weergave. 
 

zondag 12 mei 2024

Onrust en tragiek op het vogelbalkon


Het was me
het weekje wel. Eigenlijk verheugde ik me op het uitvliegen van de pimpelmezen, op ons balkon, maar dat liep heel anders af. We kregen een briefje in de bus, dat de woning onder de onze zou worden ontruimd. Enkele weken geleden was onze buurvrouw overleden en de kinderen moesten het huis leeg opleveren. Voor het leeghalen hadden ze een gespecialiseerd bedrijf ingehuurd. Dinsdag zou er begonnen worden, met excuses voor de overlast.

Maar op het balkon van de buurvrouw hing ook een nestkastje, waar een paartje koolmezen in aan het broeden was. Dus zochten we contact met de nabestaanden en maandagmiddag kon ik, met de dochter van de buurvrouw, even naar binnen om te zien of ik het nestkastje kon verplaatsen. Het was opgehangen, tussen de regenpijp en de balkondeur, een beetje schuin, zodat je er vanuit de woonkamer mooi zicht op had. Alleen kon zo de balkondeur niet helemaal open en dat was wel nodig, in verband met die ontruiming. Bovendien zou het kastje, als het achter de geopende deur zou blijven hangen, onbereikbaar zijn voor de mezen.

Ik hing het nestkastje, waarin de jonge mezen zich angstvallig stil hielden, aan de andere kant van de regenpijp. Zo kon de deur open en konden de vogels er ook nog gemakkelijk bij. Voor de zekerheid liep ik de volgenden dag, toen de werklieden arriveerden, even naar beneden om ze op het nestkastje te wijzen. Ze zouden het laten hangen, zeiden ze. Ze kwamen wel vaker nestkastjes tegen en daar hielden ze altijd rekening mee.

Ondertussen bleven onze eigen pimpelmezen vlijtig doorvliegen. De ene na de andere rups werd het nestkastje ingebracht. Alles zag er gunstig uit. Nu maar hopen dat ze zich niet in de war zouden laten brengen door de drukte een verdieping lager.

In de loop van de dag hield ik een oog op de vogels en het naar buiten dragen en gooien van de meubels en andere huisraad. Er was een grote container voor de flat geplaatst en met stijgende verbazing zagen we hoeveel spullen er naar buiten kwamen. Ik zal niet in details treden, maar uiteindelijk waren er drie dagen nodig, voor een ploeg van 5 potige kerels, om het appartement leeg te halen.

De vogels leken er zich niets van aan te trekken. Zowel de koolmezen van beneden, als onze eigen pimpels, bleven druk heen en weer vliegen, met voedsel voor hun jongen. Het was dan ook met een tevreden gevoel dat ik donderdagmiddag de werklieden zag vertrekken. Aardige lui hoor, we hadden ze tussendoor koffie en koeken gebracht en een babbeltje gemaakt. En met de beide nestkastjes leek alles goed te zijn gegaan. Niets leek een mooie afloop van het broedseizoen in de weg te staan.

Maar vrijdagochtend was alles ineens anders. Ik zag geen pimpelmezen meer naar het kastje vliegen. Er zat er wel één, een beetje versuft, op het balkon, de veren wijd opgezet, als een soort tennisbal. Het vogeltje knabbelde wat aan de pinda's, hipte wat heen en weer en vloog daarna onzeker naar de overkant van de straat. Even later kwam een andere mees aan. Die vloog wel naar het nestkastje, maar leek geen rups, of ander voedsel bij zich te hebben.

Met de koolmezen, van beneden, scheen alles nog wel in orde. Maar onze pimpelmezen waren duidelijk van slag. De bolle mees, ik denk het mannetje, kwam nog een paar keer terug, maar zag er steeds minder gezond uit. De andere mees, het vrouwtje dus, vloog wel naar hem toe, maar had niet veel interesse meer in het nestkastje.

Aan het eind van de middag zag ik eerst hoe het mannetje, met geweld, van de balkonrand gegooid werd door een van de koolmezen. Toen hij daarna toch weer terugkwam werd hij gegrepen door een kauwtje. Mijn vrouw riep dat ik iets moest doen. Maar, ja, wat kun je doen ? Een fitte mees laat zich echt niet door een kauw vangen. Tegen de tijd dat ik bij de balkondeur was, waren kauw en mees al verdwenen.

Ik besloot het nestkastje open te maken, om te zien hoe het er daarbinnen uitzag. Het was niet best. Zes dode mezenkuikens. Gek, dat het zo snel verkeerd kan gaan. Donderdagavond leek alles nog in orde, twee volwassen mezen die enthousiast aan het voeren waren en vrijdagochtend was het plots afgelopen. En ik was de enige niet die moeite had om te begrijpen wat er gebeurd was. De vrouwtjesmees kwam nog een paar keer terug om, wat besluiteloos, over het balkon heen en weer te vliegen. Het arme beestje was wekenlang druk geweest, voor niets.

Als ik op internet zoek, naar berichten over dode mezenkuikens in nestkastjes, vind ik er heel wat. Er worden allerlei oorzaken genoemd: overlijden of ziekte bij de oudervogels, vergiftiging via voedsel of de haren die de mezen gebruiken om hun nest te bekleden, een virus of andere ziektekiem, of het gebruik van pesticiden in tuinen in de omgeving.

Bij een onderzoek, in 2019, bleken er 26 verschillende gifstoffen aanwezig in dode mezenjongen. Van onkruidbestrijders tot middelen tegen vlooien en teken bij honden en katten. Dat het, door al dat gif, slecht gaat met de insecten weten we al langer. En daar lijden de mezen dus ook onder.

Of dat bij 'mijn' mezen de oorzaak was weet ik niet. Dat één van de oudervogels ziek was is wel duidelijk. Gelukkig lijkt het met de koolmezen van de benedenbuurvrouw nog wel goed te gaan. Is de week toch niet helemaal in mineur geëindigd.

 
De Strip is gemaakt door de Stripman zelf. 
 
 
Klik hier voor deel 1 - deel 2 - deel 3 - deel 4 - deel 5 - deel 6 - deel 7 - deel 8 - deel 9 - deel 10 - deel 11 en deel 12 van het vorige verhaal.
 
Klik op de tekening voor een grotere weergave. 
 

zondag 5 mei 2024

Pimpelmezen, kauwtjes en boomklevers


Het weer
is nogal wisselvallig, de ene keer zon, dan weer regen, maar daar trekken de pimpelmezen zich niets van aan. Die hebben kuikens, in het nestkastje op ons balkon en beide ouders vliegen vlijtig af en aan, om voedsel te brengen en om afval weg te gooien.

Wat dat betreft lijkt het wel wat op ons eigen, menselijke huishouden. Ik breng ook voedsel aan en ik gooi de vuilniszakken in de container. Maar gelukkig niet in hetzelfde tempo als de pimpelmezen. Die moeten dan ook, in twee maanden tijd, hun nest inrichten, eitjes leggen, broeden en hun jongen grootbrengen. Stel je voor dat wij dat elk jaar opnieuw zouden moeten doen !

Gelukkig kan ik me beperken tot rustig toekijken. Het is heel leuk om te volgen, die pimpelmezen. Ik merkte, in het vroege voorjaar, dat ze interesse hadden in ons nestkastje. Daarna zag ik ze plukken mos, veertjes en pluizen naar binnen brengen. Ik zag ze elkaar voeren. Het vrouwtje heeft extra voeding nodig, als ze eieren aan het leggen is en heeft minder tijd om dat zelf te zoeken, als ze eenmaal aan het broeden is. Het mannetje kan zo laten zien wat een zorgzame vader hij is.

Op een zeker moment zag ik hem rupsjes aanbrengen. Zouden er al jonge vogels uit het ei gekropen zijn ? Het tempo waarin hij voedsel bracht was nog niet zo groot. Maar dat ging snel omhoog en daarna zag ik ook haar heen en weer vliegen. Bij pimpelmezen is er eigenlijk geen verschil te zien tussen de mannetjes en de vrouwtjes. Dat wil zeggen, wij zien het niet, de mezen hebben daar geen probleem mee. Maar als je ze een tijdje observeert ga je toch kleine verschillen zien. Ons mannetje heeft wat donkere vlekjes op zijn, verder witte, wangen.

Er zijn nu dus zeker jonge mezen in ons nestkastje. Vanochtend dacht ik ze zelfs even te horen piepen. Misschien vliegen ze aan het eind van de komende week al uit ? Als ik een beetje op blijf letten kan ik het haast niet missen. De volgroeide jongen hangen op het laatst, luid piepend, uit de nestopening. Waar blijft die volgende rups !?

Ondertussen hebben de kauwtjes ook jongen. Die broeden in het park, tegenover ons huis. Het zijn keurig nette vogels, ze houden hun nestholte schoon en nemen de uitwerpselen van de kuikens dus mee naar buiten. Wel een beetje jammer dat ze de rand van ons balkon, een geschikte plek vinden om de boel te dumpen. Dat moeten we er dan maar voor over hebben.

De boomklevers hebben waarschijnlijk ook jongen. Ze komen in ieder geval met grote regelmaat pinda's en zonnebloempitten halen. En net als de pimpelmezen vinden ze het prima als ik vlak voor het raam sta, of zit. Zolang ik maar niet teveel beweeg. Foto's maken blijft dus een lastige klus. Met de camera in de aanslag, minuten lang, in dezelfde houding staan is niet echt comfortabel. Dan toch maar wat meer afstand houden en inzoomen. Maar dan nog. Die kleine vogels zijn zo snel...

Maar goed. Het blijft leuk en ik hou vol. Net als de vogels. Als het me lukt om ze op de foto te krijgen kunnen jullie het resultaat zien op Facebook en Instagram

 

 
De Strip is gemaakt door de Geheimzinnige Hulpman. Klik hier voor deel 1 - deel 2 - deel 3 - deel 4 - deel 5 - deel 6 - deel 7 - deel 8 - deel 9 - deel 10 en deel 11 van dit verhaal.
 
Klik hier voor deel 1 - deel 2 - deel 3 - deel 4 en deel 5 van het vorige verhaal.
 
Klik op de tekening voor een grotere weergave. 
 

zondag 28 april 2024

Leuke boekpresentatie met kleine hindernissen


We waren
ruim op tijd, het was een gezellige drukte rondom het oude klooster waar Artishock, onze culturele dorpsvereniging, gevestigd is. Er waren allerlei activiteiten georganiseerd, in verband net Koningsdag. Maar de vraag was: Hoe kwamen we het gebouw in ? Ik ben niet zo vlot ter been, dus was ons beloofd dat we de lift konden nemen, naar de eerste verdieping. Daar zou ik, samen met tekenaar Gerard, ons nieuwe boek gaan presenteren, met verhalen en tekeningen die eerder in het verenigingsblad hadden gestaan.

Voor wie de situatie niet kent, onze culturele dorpsvereniging deelt het gebouw met Museum Soest. De vereniging gebruikt een aantal ruimtes op de eerste verdieping en heeft een eigen ingang, aan de zijkant van het gebouw. Daar is een trap naar boven. Om bij de lift te komen moet je door de hoofdingang, maar die was afgesloten met een dranghek.

Aan de straat stond Andries, een van onze oude Artishockvrienden, om het publiek een beetje wegwijs te maken. We groetten hem, schudden handen en wisselden wat beleefdheden uit. Daarna waren we argeloos richting hoofdingang gewandeld. Daar stond dus dat hek. Wij weer terug naar Andries.

Hij belde even om te informeren hoe het zat met de lift. Ondertussen voegde Gerard, die de auto was gaan parkeren, zich bij ons. Andries zei dat hij wel even boven ging kijken, als wij ondertussen, langs een andere route en een ander hek, dat hij voor ons opzij zette, naar de voordeur wilden lopen ?

Dat deden we, maar de deur zat op slot. Terwijl we daar stonden begon het ook nog te regenen. Gelukkig hadden we een paraplu meegenomen en samen met nog een paar andere bezoekers stonden we daar te schuilen, in de hoop binnengelaten te worden. Na een paar minuten hoorden we geluiden aan de andere kant van de deur. Ha, daar was Andries, we konden naar binnen.

De grootste hindernis was genomen. Maar eenmaal boven, waar het een gezellige drukte was, doemde een nieuw probleem op. Gerard had een dag eerder onze doos met boeken afgegeven, maar hij wist niet waar die neergezet was. In de keuken, in het kantoortje ?

Ik zocht, samen met de Stripvrouw, eerst maar eens naar een lege stoel. Mijn benen waren vermoeid, door dat heen en weer wandelen en wachten. We hadden misschien, met minder inspanning, de trap kunnen nemen. Maar goed, nu eerst onze boeken terugvinden en er achter zien te komen wie van de jongelui, die er druk heen en weer liepen, de organisator was. Ik had hem alleen een keer aan de telefoon gesproken en wat app-berichtjes gewisseld.

We zagen wat oude bekenden, waaronder Herman, de grootvader van de jongeman die de feestelijkheden organiseerde. Het gaat in onze vereniging soms van vader op zoon, van moeder op dochter, in dit geval van grootvader op kleinzoon. Gerard en ik hadden eerder geconcludeerd dat we samen zo'n 75 jaar lid waren van de club. Maar Herman was één van de oprichters, die was er al bij sinds de jaren '60.

Er bleken verschillende kleinkinderen van hem betrokken bij de organisatie en hij wees ons de juiste aan. Daarna ging het allemaal zo ongeveer volgens verwachting. Het programma liep natuurlijk wat uit, zodat we een half uurtje later konden beginnen met onze presentatie. Maar dat gaf niet, want een deel van de vrienden en bekenden die we uitgenodigd hadden, kwam ook wat later.

En zo werd het toch nog heel gezellig. We hielden een gezamenlijke toespraak en reikten het eerste boek uit aan Herman. Die was blij verrast en verklaarde dat ons verhaal het enige was dat hij altijd las, in het verenigingsblad. Daarna verkochten we ook nog een paar exemplaren die we natuurlijk voorzagen van onze handtekening.

Wie het allemaal gemist heeft kan onze boeken online bestellen. Alle links staan op het Mejanderblog. Je kunt ook direct naar de website van onze drukker en daar zoeken naar onze boeken 'Verdwenen Vergezichten' en 'Naar Zeeland, de Veluwe en het Groene Hart'.

Als ik eerdaags even tijd en energie heb zal ik ook wat foto's op het Mejanderblog plaatsen. 

 

 
De Strip is gemaakt door de Geheimzinnige Hulpman. Klik hier voor deel 1 - deel 2 - deel 3 - deel 4 - deel 5 - deel 6 - deel 7 - deel 8 - deel 9 en deel 10 van dit verhaal.
 
Klik hier voor deel 1 - deel 2 - deel 3 - deel 4 en deel 5 van het vorige verhaal.
 
Klik op de tekening voor een grotere weergave. 
 

zondag 21 april 2024

Oorlog en sport


Dit weekeinde
is het wereldkampioen-schap snooker van start gegaan en wordt de wielerklassieker Luik-Bastenaken-Luik verreden. Er komen, deze zomer, ook weer Olympische Spelen aan en Europese voetbalkam-pioenschappen. Daarnaast zijn er weer de gebruikelijke tennistoernooien, in Parijs en Londen.

Haak nu niet direct af, sporthaters, want ik wil het niet over de sport zelf hebben. Bij een deel van deze evenementen worden Russische sporters geweerd, als gevolg van dopingschandalen en de oorlog in Oekraïne. Is het een heel gekke gedachte, vroeg ik me af, om te denken dat de strijdlust van het Russische regime, deels, samenhangt met het uitsluiten van die sporters ?

Voetbal is oorlog, is een bekende uitspraak die – ten onrechte, lees ik op internet – toegeschreven wordt aan oud bondscoach Rinus Michels. Er is ooit, in 1969, een oorlog voortgekomen uit een voetbalwedstrijd tussen de landenteams van Honduras en El Salvador. En in de Balkanoorlog, van de jaren '90, schijnen er strijdtroepen te zijn gevormd uit de fanatieke aanhang van voetbalclubs. De fans van rivaliserende clubs waren het eerste doelwit.

De georganiseerde manier van sportbedrijven, die we nu kennen, met plaatselijke verenigingen, landelijke competities, landenteams en grote toernooien, bestaat nog niet zo lang. De eerste Olympische Spelen werden in 1896 georganiseerd, Tennistoernooien waren er al wat langer, Wimbledon werd voor het eerst gehouden in 1877. Maar het eerste WK voetbal werd pas in 1930 georganiseerd.

In het tijdschrift 'De Tijdspiegel', uit het eind van de 19e eeuw, waar ik eerder over schreef, las ik een aantal artikelen over zinvolle vrijetijdsbesteding. De anonieme schrijver vraagt zich daarin af hoe het gewone volk op een manier kan worden vermaakt, die leerzaam en vormend is. De traditionele kermissen en volksfeesten ontaarden vaak in alcoholmisbruik en vechtpartijen, vandaar.

Sport werd als een van de mogelijkheden genoemd, niet alleen als bezigheid die gezond is voor lichaam en geest, maar ook als tijdverdrijf voor de toeschouwers. Tot dan toe werden de meeste sporten bedreven door heren uit de betere standen. Zij zouden het goede voorbeeld moeten geven aan het gewone volk.

Militaire activiteiten, training en parades worden trouwens ook genoemd als heilzame bezigheden, vooral voor de jeugd. Er is toch al een stevige link tussen het leger en sport. Het vlagvertoon, de medailles, het zingen van de volksliederen, bij sportwedstrijden, het heeft allemaal militaristische trekjes. In veel landen waren en zijn de beste sporters in dienst van het leger. Zo waren ze, in naam, amateurs, maar in feite professionals.

Nationalistische gevoelens en oude gevoeligheden, tussen de bevolkingen van verschillende steden en landen, kunnen heel prettig uitgeleefd worden rondom sportwedstrijden. In voormalig Joegoslavië konden we zien waartoe dat kan leiden, maar meestal blijft het bij vocaal geweld, het gooien van vuurwerk en vandalisme. Tegenstanders van sport spreken schande van dat soort supportersgeweld, maar zouden misschien blij moeten zijn dat er zo'n uitlaatklep is. Wat rellende hooligans zijn minder schadelijk dan het georganiseerde geweld van legers op het slagveld.

Dan nog even terug naar de Russen en hun gediskwalificeerde sporters. Bij Wikipedia lees ik dat de inval en annexatie van de Krim, door Rusland, misschien voortkomt uit de nasleep van de Olympische Winterspelen van Sotsji, in 2014. De Russische organisatoren werden beschuldigd van allerlei onregelmatigheden, van corruptie tot grootschalig dopinggebruik. Er wordt gesuggereerd dat Poetin de aandacht van alle schandalen af wilde leiden met de inval op de Krim.

Hoewel dat niet precies is wat ik bedoel geeft het maar weer aan hoe belangrijk sportwedstrijden kunnen zijn. Ik vraag me dan ook af of het wel slim is om de Russische sporters van grote toernooien te weren. Misschien kunnen we, door middel van de sport, een eind maken aan het vechten op het slagveld ? Poetin is een liefhebber van sport, zoals veel dictators, een beetje sjoemelen en doping gebruiken is toch minder erg dan bombardementen ?

Het is maar een gedachte. Hoe dat dan tot stand zou moeten komen weet ik ook niet. En het gaat waarschijnlijk te ver om de relatieve vrede in Europa, van de afgelopen 80 jaar, helemaal als een verdienste van de georganiseerde sport te beschouwen. 

 

 
De Strip is gemaakt door de Geheimzinnige Hulpman. Klik hier voor deel 1 - deel 2 - deel 3 - deel 4 - deel 5 - deel 6 - deel 7 - deel 8 en deel 9 van dit verhaal.
 
Klik hier voor deel 1 - deel 2 - deel 3 - deel 4 en deel 5 van het vorige verhaal.
 
Klik op de tekening voor een grotere weergave. 
 

zondag 14 april 2024

Ik moet het over de lente hebben


Gisteren zat ik me nog af te vragen waar ik vandaag eens over schrijven zou, maar nu is het me wel duidelijk, het zal over de lente moeten gaan. Er zijn genoeg andere onderwerpen, de toestand in de wereld, muziek, boeken, of andere kunstvormen. Politiek, zou ook kunnen. Maar die lente, dat schijnt een jaarlijks terugkerende traditie te zijn.

Dan bedoel ik niet dat het elk jaar weer lente wordt, want daar kunnen wij mensen ook niets aan doen, maar dat ik het er over heb. Ik heb even terug zitten bladeren, in de afgelopen 20 jaar en telkens, in april, begin ik erover. In april 2007 schreef ik bijvoorbeeld al, dat er allerlei verontrustende nieuwsberichten waren, maar dat ik het toch ging hebben over de lente, de bomen die weer in blad kwamen, de nestelende vogels en de planten op mijn balkon.

In 2008 deed ik mijn best om andere onderwerpen te vinden, maar ook toen gingen in april de meeste verhalen over het voorjaar. Maar het was pas op de 27e dat ik het had over de eerste lenteblaadjes. We hadden toen nog nachtvorst in april, één van mijn balkonplanten was bevroren, de net uitgekomen knoppen helemaal verschrompeld. De kans dat dat nu weer gaat gebeuren lijkt me klein.

Op 17 april 2010 schreef ik een verhaal met de titel, 'Laat de lente maar losbarsten': 'Het voorjaar blijft toch in veel opzichten de mooiste tijd van het jaar. Al kan dat ook komen door de winter die er aan vooraf gaat. Kou, donkere dagen, kale bomen, kerstmis en andere narigheid. Dan ben je al gauw blij als het allemaal weer een beetje opklaart en er weer wat groen in de natuur verschijnt.'

Ik had toen net nieuwe planten gekocht, voor op het balkon. Bessenstruikjes zelfs, in de hoop dat de vogels er iets aan zouden hebben. Het zal wel geen toeval zijn dat ik afgelopen week ook weer een zak potgrond heb gehaald, voor de balkonplanten van dit jaar. Het is het voorjaar, hè, dan doe je dat. Van die bessenstruikjes is trouwens niet veel terechtgekomen.

In 2011 was het ook weer raak. Op 9 april, ja hoor, lente ! De bomen waren er, dat jaar, wat vroeger bij. Ik gaf dat toen nog door op de website natuurkalender.nl, die inmiddels niet meer bestaat. Dat wil zeggen, als je het nu invoert in je internetbrowser kom je uit bij naturetoday.com. Daar kun je nog wel je waarnemingen doorgeven, maar de opzet beviel me niet, dus ben ik ermee gestopt.

Ik lees daar wel dat dit jaar, in 2024, de 'bladontplooiing' van de zomereik erg vroeg kwam. Maar als ik er waarnemingen van probeer te vinden lukt me dat niet. Dat was waarschijnlijk waarom ik gestopt ben met bijdragen aan die website en wellicht ben ik de enige niet.

Bij mijn verhalen uit 2013 zie ik er een met de titel, 'Mislukte lente'. Dat zal toch niet ? Ik kan me niet herinneren dat er ooit een lente is geweest waar helemaal niets van terecht kwam. Gelukkig blijkt het te gaan over foto's, die ik toen probeerde te maken, van de nestelende reigers in het park. Die waren mislukt, met de lente zelf ging het prima.

In 2014 lijk ik de lente overgeslagen te hebben. Ik maakte me wel druk over de uitbreiding van Vliegveld Twente, waarvoor duizenden bomen gekapt zouden gaan worden. Op Wikipedia lees ik dat het vliegveld in 2007 gesloten werd, maar dat men een doorstart wilde maken. Of die bomen uiteindelijk wel of niet gekapt zijn is me niet duidelijk.

'De lente gaat gewoon door', schreef ik in 2016. 'De lente is in beweging', in 2017. 'Eindelijk lente !', op 8 april 2018. Was ik zo ongeduldig ? Het blijkt om een krantenbericht te gaan, dat volgens mij wat nuance behoefde: '...even verderop lees ik dat de normale temperatuur voor april 12 graden is. Met de 20 graden van dit weekend is het dus behoorlijk warm voor de tijd van het jaar. “Nu al lente” zou meer op z'n plaats zijn.'

En zo kan ik nog jaren doorgaan. Maar voor volgende week ga ik echt proberen een ander onderwerp te vinden.


 
De Strip is gemaakt door de Geheimzinnige Hulpman. Klik hier voor deel 1 - deel 2 - deel 3 - deel 4 - deel 5 - deel 6 - deel 7 en deel 8 van dit verhaal.
 
Klik hier voor deel 1 - deel 2 - deel 3 - deel 4 en deel 5 van het vorige verhaal.
 
Klik op de tekening voor een grotere weergave. 
 

zondag 7 april 2024

Vincent van Gogh in Den Haag


Vorig jaar
schreef ik een paar keer over Vincent van Gogh en de brieven die hij aan zijn broer Theo stuurde. Die zijn, na de dood van Vincent en Theo, bewerkt en gebundeld door Jo Bonger, de weduwe van Theo, en in boekvorm uitgegeven. Die boeken werden een groot succes, er worden nog steeds varianten van op de markt gebracht, maar je kunt ze ook gratis downloaden, of lezen op het internet. Dat laatste, op de uitstekende website vangoghletters.org, heeft tot voordeel dat je er uitgebreide uitleg, voetnoten en illustraties bij krijgt.

Het eerste deel van de brieven is leuk om te lezen. De jonge Van Gogh heeft nog geen idee wat hij met zijn leven aan moet, probeert het als medewerker in de kunsthandel van zijn oom en verhuist naar Londen, waar hij een tijdje werkt als hulponderwijzer. Hij wordt verliefd en als dat op niets uitloopt stort hij zich op het geloof. Hij vertrekt naar België, om in de mijnstreek te gaan prediken, maar ook dat loopt op niets uit.

Zijn familie begint zich ernstig zorgen over hem te maken. Uiteindelijk wordt hij gered door zijn broer Theo, die wel succes heeft in de kunsthandel en hem ondersteunt bij zijn nieuwe voornemen om kunstschilder te worden. Vincent gaat naar Den Haag, waar hij aanvankelijk hulp krijgt van de schilder Anton Mauve, die getrouwd is met een nicht van Van Gogh.

Vincent krijgt ruzie met Mauve en vindt uiteindelijk een huis, met atelier, waar hij gaat wonen met Sien Hoornik en haar kinderen. Hij ontmoette Sien toen zij, zwanger en dakloos, door Den Haag zwierf en ontfermt zich over haar, tot afschuw van Mauve en de rest van de familie. Zij beschouwen Sien als een vrouw van lichte zeden, waar Vincent zich niet mee in moet laten.

Hij is koppig en luistert niet naar alle goede raad en bemoeienissen. Met zijn broer Theo komt hij overeen dat die hem financieel zal blijven steunen, als ze het niet meer over Sien zullen hebben. Voor de brievenlezer is dat een merkwaardige toestand omdat er, van het ene op het andere moment, niets meer te lezen valt over de huiselijke situatie van de aankomende schilder.

Het is ook spijtig omdat, vanaf dan, de brieven nogal saai worden. Van Gogh schrijft over de schetsen die hij maakt en dat hij vlijtig werkt en hij bedelt, in vrijwel elke brief, om meer geld. Als je dat een keer of tien gelezen hebt, dan weet je het wel. Maar het gaat daarna nog tientallen brieven zo door.

Tussen de regels door lezend, besefte ik wel, dat ik mijn beeld van Van Gogh een beetje bij moest stellen. Hij was niet het eenzame genie, dat zonder veel contacten met andere schilders, of de mensheid in het algemeen, zijn eigen unieke stijl vond. In zijn Haagse tijd leefde hij samen met een gezin en ondanks de geldzorgen ging dat redelijk harmonieus. Die periode duurde twee jaar wat, voor een asociale kluizenaar, toch een hele opgave zou zijn. Maar Van Gogh lijkt er tamelijk gelukkig mee.

In zijn Haagse tijd had Van Gogh, naast zijn moeizame omgang met Mauve, ook contact met andere kunstschilders. Hij noemt en bezoekt er een heel stel, de meeste namen zeggen ons nu niets meer, maar één ervan, George Hendrik Breitner, is behoorlijk beroemd geworden. Vincent raakt bevriend met hem, bezoekt zijn atelier en trekt een tijdje met hem op. Ze lopen, bijvoorbeeld, samen door de stad op zoek naar onderwerpen voor hun schetsen en schilderijen.

Breitner, die later veel succes zou krijgen – er hangen prachtige stadsgezichten van hem in het Amsterdamse Rijks- en Stedelijk Museum – werkte mee aan het bekende Panorama van Mesdag. Hij maakte in die periode ook een schilderij van militairen te paard, die door de Scheveningse duinen rijden. Dat zou een paar jaar nadien aangekocht worden door het Rijksmuseum en zijn doorbraak betekenen.

Het grappige is dat Van Gogh die schilderijen maar niets vond. In een brief aan zijn broer schrijft hij dat hij bij Breitner schilderijen heeft gezien die op stroken gebleekt en beschimmeld behangsel leken. Rare verfstrepen en vage vormen die hij, in eerste instantie, niet als serieuze schilderwerken herkent.

'Hoe 't mogelijk is iemand tot zoo iets komt, begrijp ik in 't geheel niet. 't Is iets als men ziet als men koorts heeft, of onmogelijk en zonder beteekenis als in een droom die kant noch wal raakt.'

Ik denk dat er ook mensen zijn geweest die zoiets dachten, bij het zien van de werken van Van Gogh zelf. Met Breitner kwam het dus wel goed. Vincent van Gogh zou in 1883 zijn relatie met Sien verbreken en vertrekken naar Drenthe. Maar dat deel van zijn brieven moet ik nog lezen.

Zie voor de schilderijen van Breitner de website van het Rijksmuseum 

Ook op Wikipedia zijn, naast de levensbeschrijvingen van Breitner en Van Gogh, voorbeelden van hun schilderijen te zien.


 
De Strip is gemaakt door de Geheimzinnige Hulpman. Klik hier voor deel 1 - deel 2 - deel 3 - deel 4 - deel 5 - deel 6 en deel 7 van dit verhaal.
 
Klik hier voor deel 1 - deel 2 - deel 3 - deel 4 en deel 5 van het vorige verhaal.
 
Klik op de tekening voor een grotere weergave.